Marx, kendi üretim araçlarıyla çalışan üreticilerin, artı değer üretiyor
olmalarını olası bir durum olarak görüyor. Bu olasılık, kapitalist üretim
biçiminin başat olduğu, ama üretim ilişkilerinin tamamının, kapitalist ilişki
olmadığı durumlarda ortaya çıkar.
Marx’ a göre yeni toplum biçimi eski içerisinde filizlenip yeşerir. Bir
zaman sonra yeni üretim biçimi belirleyici olur. Bu durumda eski henüz
tamamıyla tasfiye olmamıştır. Yeni ilişki yanında ve ona katışarak
devam eder. Kendi üretim aracı sahibi köylü ve zanaatçının yani küçük
üreticilerin durumu da böyledir. Onlar henüz kapitalist üretim biçimine
dönüşmemiştir. Küçük üreticilik, feodal bir ilişki olarak, kapitalist ilişki
içerisinde henüz varlığını sürdürür.