Marx hemen, sanayici kapitalistin doğuşu ile çiftçinin
doğuşunu kıyaslayarak, sanayici kapitaliste dönüşebilenleri belirtiyor: “Sanayici
kapitalistin doğuşu, çiftçinin doğuşu gibi yavaş yavaş yürüyen bir süreç
olmamıştır. Kuşkusuz, pek çok küçük lonca ustası, daha da fazla bağımsız küçük
zanaatçı ve hatta ücretli emekçi, küçük kapitalist haline gelmiş ve (ücretli
emeği, git gide artan ölçüde sömürerek ve dolayısıyla birikim sağlayarak) tam kapitalist
olup çıkmışlardır.”K-1-768
Kapitalist üretim tarzı, henüz gelişmeden önce, tefeci ve tüccar sermayesi devralınmıştı. Ne var ki, bir süre, tefeci ve ticaret yoluyla meydana gelen para sermayesi, sanayi sermayesine dönüşememiştir. Bu para sermayesi, kırsal alanlardaki; feodal hukuk ve lonca örgütlenmelerince engellenmiştir. Bu engeller ancak, feodalizmin çözülmesi, kırsal nüfusun mülksüzleştirilmesi ve topraklardan atılmayla ortadan kalkabilmiştir. Demek ki, ilkel birikim süreci aynı zamanda, sermayeye dönüşmenin önündeki engellerinin kaldırıldığı bir süreç olmaktadır.